Ο Ρήγας στον Ύμνον εις την Ελευθερίαν" του Σολωμού
Φέτος, το 2023, γιορτάζεται η επέτειος των διακοσίων χρόνων από την σύνθεση του «Ύμνου εις την Ελευθερίαν» του Διονυσίου Σολωμού. Τότε, το 1823, ο εικοσιπεντάχρονος ποιητής άκουγε στην Ζάκυνθο τους κανονιοβολισμούς από το Μεσολόγγι και συνεπαρμένος από τον αγώνα των σκλαβωμένων Ελλήνων να σπάσουν τις αλυσίδες των τόσων αιώνων σκλαβιάς, σε ένα μήνα έγραψε τον περίφημο Ύμνο στην Ελευθερία, που αναδύθηκε μέσα από τις τόσες αιώνων θυσίες των Ελλήνων.
Στις πρώτες στροφές του, ο Σολωμός ελεεινολογούσε την μέχρι κείνα τα χρόνια τακτική, που οι σκλαβωμένοι Έλληνες «γύρευαν στα ξένα/ άλλα χέρια δυνατά» (στροφή 9). Ικέτευαν τους ηγέτες ανατολής και δύσης για την αποτίναξη του αλλόθρησκου δυνάστη, παίρνοντας μόνο υποσχέσεις, «Άλλος σου έκλαψε εις τα στήθια/ αλλ’ ανάσασιν καμιά/ άλλος σού έταξε βοήθεια / και σε γέλασε φρικτά» (στροφή 11).
Τί ιστορική όμως σύμπτωση. Όταν θανατώνονταν ο Ρήγας το 1798, γεννιόνταν ο Σολωμός. Θα είχε ακούσει έκτοτε τους παιάνες του, του «Θούριου» και του «Ύμνου Πατριωτικού» τις προσταγές. Τώρα η επανάσταση, όλοι στην επανάσταση, τον πόλεμο, και μόνοι μας στον αγώνα για την Ελευθερία. Και ο Σολωμός τον Ρήγα μόνο μνημονεύει στον Ύμνο του. Τονίζει στην στροφή 18 ότι τότε ακούστηκε «η πολεμόκραχτη φωνή του Ρήγα» για την επανάσταση, για την λευτεριά, και οι σκλαβωμένοι την ακολούθησαν πιστά με σκοπό «ή τη νίκη ή τη θανή» (στροφή 15). Πλήρης δικαίωση.
Δρ. Δημήτριος Καραμπερόπουλος
Πρόεδρος Επιστημονικής Εταιρείας
Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα