ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ καιρός

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Άγιος Χαράλαμπος, ο Άγιος της Χαράς

Γράφει ο Δημήτριος Παπαδάμ
Άγιος Χαράλαμπος, ο Άγιος της Χαράς

Σύμφωνα με μαρτυρία της ορθοδοξίας ο Άγιος Χαράλαμπος γεννήθηκε στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας το 90 μ.Χ. Ήταν ένας σεμνός και έντιμος ιερέας που έφθασε σε σημείο να μαρτυρήσει για την πίστη του στο Χριστό. Ο τότε έπαρχος της Μαγνησίας Λουκιανός προσπάθησε να αναγκάσει τον Άγιο να αλλαξοπιστήσει χωρίς αποτέλεσμα. Έτσι έδωσε εντολή να τον διαπομπεύσουν και να τον σύρουν στην πόλη με ένα χαλινάρι. Σε ηλικία 113 ετών για την φλογερή του πίστη μαρτύρησε, εκτελέστηκε με τον δια αποκεφαλισμό θάνατο.

Στη πορεία τα θαύματά του ήταν πολλά. Θεράπευε από αρρώστιες και λοιμούς ανθρώπους και ζώα γι’αυτό τον επικαλούνται και σήμερα καθώς τον θεωρούν προστάτη Άγιο των λοιμωδών νόσων.

Ακόμη και οι μαρμαράδες που εργάζονταν στην ακρόπολη διαβάζοντας τον βίο του και το σκληρό μαρτύριο το συνέδεσαν με την δικιά τους σκληρή δουλειά και τον θεωρούν και αυτοί δικό τους προστάτη Άγιο.

Οι κάτοικοι του Βελεστίνου θέλοντας να τον τιμήσουν στην βόρεια πλευρά της πόλης ανήγηραν μικρό ναϊδριο  το 1902 με δαπάνες μιας ευκατάστατης γυναίκας που το όνομά της ήταν Αποστολίδου. Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1957 με δαπάνες των κατοίκων του Βελεστίνου στη θέση του γκρεμισμένου ναού χτίστηκε καινούργιος. Το προαύλιο, ο εξωραϊσμός και η δενδροφύτευση έγιναν με δαπάνες του μακαριστού Αθ. Ν. Σκύφτη τα έτη 1965-966.

Οι βλάχοι Περιβολιώτες της εποχής εκείνης συνήθιζαν να τελούν το μυστήριο του γάμου στο ναό του Αγίου την ημέρα της γιορτής διότι τον θεωρούσαν και τον θεωρούν ακόμη και σήμερα Άγιο της χαράς. Μετά το τέλος του Μυστηρίου γινόταν τρανός χορός με μουσικά όργανα και τραγούδια στο όμορφο προαύλιο του Ναού.

Με το πέρασμα του χρόνου ο χορός και το γλέντι συνεχίστηκαν και την ημέρα της γιορτής του Αγίου. Αφού τελείωνε η θεία λειτουργία διάβαζαν στο νάρθηκα του ναού το μεγάλο ύψωμα την αρτοκλασία με συνοπτικές διαδικασίες διεξάγονταν δημοπρασία και όποιος είχε την οικονομική άνεση πρόσφερε ένα ποσό που το διέθεταν για εργασίες στο ναό. Οι γεροντότεροι φορώντας παραδοσιακές φορεσιές τα λεγόμενα τσιπούνια χόρευαν μπροστά παρασύροντας και τους άλλους. Συνήθιζαν να ανοίγουν το χορό οι Νικόλαος Τσιμπουκλής, Φώτης Παπαρίζος, Γιακούλας, Τιγολίτσος, Μπατακόγιας παππούς του λαλίστατου πρωτοψάλτη του Αγίου Κων/νου Νικολάου Νερούτσου. Όση ώρα κρατούσε το γλέντι και ο χορός στο μισό του κύκλου γινόντουσαν διάφορες αθλοπαιδίες και το αποτέλεσμα ήταν πάντα ένα έπαθλο στο νικητή. Στο άλμα πρωτοστατούσαν οι Γιώργος Γκόμας, Βασίλειος Μέρμηγκας, Νικόλαος Χικάρος και άλλοι.

Ο κύκλος του χορού όλο και μεγάλωνε και γέμιζε το προαύλιο. Ο δεξιοτέχνης στο κλαρίνο βελεστινιώτης Βασίλης Τρομάρας ακούραστα διασκέδαζε το κόσμο για αρκετές ώρες παρέα με τον αυτοδίδακτο στο βιολί Δημήτρη(μπαρμπατάκη) Τσουμπέκο και τον Κούλι Μπέλα.

Οι γυναίκες της περιοχής( του μαχαλά) έφτιαχναν με μεράκι παραδοσιακές πίτες κυρίως τσουκνοδόπιτες τις οποίες μοίραζαν στους παρευρισκομένους. Οι πιστοί περίμεναν με ανυπομονησία το χορό σύμφωνα με την μαρτυρία της μακαριστής γιαγιάς Σοφίας(Μήτσαινας) Γιάτσιου που έλεγε πως υπήρξε χρονιά που χόρευαν πάνω σε αρκετό και παγωμένο χιόνι.

Τελειώνοντας ο χορός στο προαύλιο του Αγίου οι παρευρισκόμενοι πορεύονταν στο κοινοτικό πλάτωμα που είναι κοντά στο αστυνομικό τμήμα και συνέχιζαν με γλέντι και χορό. Πρέπει να σημειώσουμε εδώ πρωτοστατούσαν γυναίκες με μπροστάρισα την Εριφύλη Τσανάκα.

Για όλα όσα γινόταν συμφωνούσαν και οι τότε ιερείς της ενορίας π. Δημήτριος Παπαζήσης, π. Αθανάσιος Καφίδας, π. Αρτέμιος Καλούτσας. Σήμερα εφημέριος του ναού είναι ο εξίσου σωστός και πνευματικός ιερέας π. Δημήτριος Καρακώστας. Δυστυχώς όμως σιγά σιγά αυτό το ωραίο και παραδοσιακό έθιμο άρχισε να εξασθενεί ώσπου καταργήθηκε τελείως.

Το 2004 στη διάρκεια της θητείας του Δημάρχου Κων/νου Κανάρη ο τότε καλλιτεχνικός οργανισμός του Δήμου αποφάσισε να αναβιώσει το έθιμο. Τον χορό άνοιξε ο σεμνός πνευματικός μακαριστός ιερέας π. Βασίλειος Μανούρας, την εκδήλωση ομόρφυνε με την παρουσία του το χορευτικό συγκρότημα του Συλλόγου Περιβολιωτών φορώντας τις παραδοσιακές στολές.

Ο κύκλος του χορού συνέχιζε να μεγαλώνει με πρωτοχορευτές με τη σειρά τους Νάκο Γιάτσιο, Δημήτρη(Τακούλη) Μπαλαμώτη, Κώστα Παπαδάμ, Δημήτρη Νιμπή, Δημήτρη(Μήτσιο) Καλόγηρο, Δημήτρη(Τζίμη) Μπαλαμώτη, Δημήτρη Νάστο, Βασίλη Κουσκουρίδα, Θανάση Γιαννούση, Νίκο Μπομπότη κ.α. Τα εδέσματα που δόθηκαν ήταν το παραδοσιακό λουκούμι και το τσίπουρο.

Ας ευχηθούμε να βρεθούν και σήμερα νέοι και νέες μερακλήδες να αναβιώσουν και πάλι αυτό το ωραίο έθιμο πρώτα για τιμή στον μεγάλο Άγιο και έπειτα για την δική τους διασκέδαση.