ΒΕΛΕΣΤΙΝΟ καιρός

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Νέα έκδοση: Ρήγα Βελεστινλή, Στρατιωτικόν Εγκόλπιον (Βιέννη 1797)

Επιμέλεια-εισαγωγή-ευρετήριο: Δημήτριος Καραμπερόπουλος, μετάφραση από τα γαλλικά: Δημήτριος Παντελοδήμος
Νέα έκδοση: Ρήγα Βελεστινλή, Στρατιωτικόν Εγκόλπιον (Βιέννη 1797)

Ο επαναστάτης Ρήγας Βελεστινλής κατά την προετοιμασία του στρατηγικού σχεδίου της επανάστασής του γνώριζε καλά πως χωρίς στρατιωτική νίκη δεν αποκτιέται η ελευθερία. Γι’ αυτό και μετά την εμψύχωση και ενίσχυση του ηθικού των σκλαβωμένων με τον Θούριο και τον Ύμνο Πατριωτικό, ενδιαφέρθηκε και για τον ένοπλο αγώνα της επανάστασής του.

Μετέφρασε πρώτα ένα εγχειρίδιο με στρατιωτικούς κανόνες του διάσημου τότε Αυστριακού στρατάρχη Κεβενχύλλερ, μια και δεν υπήρχε ένα τέτοιο εγχειρίδιο στα ελληνικά. Μάλιστα, την έλλειψη αυτή είχε επισημάνει και ο Ανώνυμος ο Έλλην στην Ελληνική Νομαρχία του, "άμποτες κανένας φιλογενής" να μεταφράσει ένα τέτοιο βιβλίο "δια να μάθωσιν όλοι πόσον η τέχνη του πολέμου είναι μεγάλη".

Επί πλέον, ο Ρήγας ήταν ενήμερος στην πρόσφατη χρήση της ξιφολόγχης, που εκείνα τα χρόνια είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται στους πολέμους. Στο Παράρτημα του Συντάγματός του ο Ρήγας αναφέρει πως οι Έλληνες στρατιώτες έχουν μία ξιφολόγχη που σε καιρό πολέμου την "περνούν εις το τουφέκι των". 

Μετά την προδοσία και τη σύλληψη του Ρήγα Βελεστινλή το 1797 η αυστριακή  αστυνομία κατάσχεσε όλα τα αντίτυπα του Στρατιωτικού Εγκολπίου, που είχαν τυπωθεί στο τυπογραφείο των Σιατιστινών αδελφών Πούλιου και δυστυχώς δεν σώθηκε ούτε ένα αντίτυπο.

Ωστόσο, βρήκαμε την γαλλική μετάφραση του Στρατιωτικού Εγκολπίου του 1781, που ο Ρήγας θα χρησιμοποίησε, και μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον καθηγητή Δημήτριο Παντελοδήμο και εκδόθηκε με τα κείμενα αντικριστά, γαλλικά-ελληνικά, με την επιμέλεια, εισαγωγή και ευρετήριο του Δρ. Δημ. Καραμπερόπουλου, προέδρου της Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα. 

Με την τωρινή έκδοση γνωρίζουμε πλέον το περιεχόμενο του Στρατιωτικού Εγκολπίου, και κατανοούμε τον λόγο για τον οποίο ο Ρήγας διάλεξε να το μεταφράσει και να το εκδώσει. Επί πλέον, θα αντιληφθούμε τη συμβολή, που θα είχε, στο στρατηγικό σχέδιο της επανάστασής του, για τον ένοπλο αγώνα εναντίον του κατακτητή για την απόκτηση της ελευθερίας.

Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με την οικονομική συνδρομή της ΕΚΠΟΛ Περιφέρειας Θεσσαλίας,  πρόεδρος ο κ. Γεώργιος Κίτσιος, και τη συμβολική συμμετοχή των Ελλήνων της Βιέννης μετά την παρότρυνση του Μητροπολίτη Αυστρίας κ. Αρσενίου κατά τις επετειακές ομιλίες μας τον Ιούνιο του 2018 στους δύο ελληνικούς ναούς της Βιέννης.

Βιβλιογραφικά στοιχεία: Ρήγα Βελεστινλή, Στρατιωτικόν Εγκόλπιον, (Βιέννη 1797), επιμέλεια-εισαγωγή-ευρετήριο Δημήτριος Καραμπερόπουλος, μετάφραση από τα γαλλικά Δημήτριος Παντελοδήμος, σελίδες 260, μέγεθος 14Χ21 εκ., έκδοση Επιστημονικής Εταιρείας Μελέτης Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα, Αθήνα 2021,  ISBN: 978-960-6733-22-2.